اطلاعات حقوقی

نحوه وصول چک و راهکارهای قانونی آن

در این مقاله شما با نحوه وصول چک و راهکارهای قانونی آن و تعریف چک برگشتی و چک بلامحل و مجازات و قوانین صدور چک بلامحل آشنا خواهید شد.

هرگاه وجه چک به علتی پرداخت نشود بانک مکلف است در برگ مخصوصی که مشخصات چک و هویت و نشانی کامل صادر کننده در آن قید شده باشد، علت یا علل عدم پرداخت را صریحاً  قید و ان را امضا و مهر کرده و به دارنده چک تسلیم کند  در برگ مذکور باید مطابقت امضاء صادرکننده ی چک با نمونه امضاء موجود در بانک و یا عدم مطابقت آن از طرف بانک تصدیق شود، همچنین بانک مکلف است به منظور اطلاع صادرکننده چک، فوراً نخسه دوم این برگ را به آخرین نشانی صاحب حساب که در بانک موجود است ارسال کند.

 

چکهای برگشتی یا بلامحل چیست؟

مطابق قانون صدور چک ، کسی که چک صادر می کند باید در تاریخ درج شده در چک به اندازه مبلغ نوشته شده در چک در حساب بانکی اش وجه نقد داشته باشد. در غیر این صورت می توان چک را برگشت زدو علیه صادر کننده چک اث=قدامات قانونی لازم را انجام داد این نوع از چک ها تحت عناوینی هم چون چک بلامحل و یا چک پرداخت نشدنی نیز نامگذاری شده اند.

موارد چک برگشتی یا بلامحل:

در قانون مواردی برای چک برگشتی یا بلامحل پیش بینی شده است که در صورت وجود هریک از موارد ذکر شده می توان چک را برگشتی یا بلامحل تلقی کرده و اقدامات قانونی لازم را برای وصول وجه چک انجام داد:

  • صادر کننده چک وجه نقد کافی در حساب بانکی خود نداشته باشد و یا صاحب حساب تمام و یا قسمتی از وجه چکی که صادر کرده است را از حساب بانکی برداشت نماید.
  • صادر کننده با آگاهی نسبت به بسته بودن حساب خود، چک صادر کند و یا بعد از صادر کردن چک حساب خود را مسدود نماید.
  • زمانی که صادر کننده چک دستور دهد که وجه به دارنده چک پرداخت نشود.
  • در صورتی که چکا به صورتی تنظیم شده باشد که بانک به دلایلی مانند قلم خوردگی عدم مطابقت امضاء و یا اختلاف در مندرچات چک از پرداخت وجه به دارنده چک خودداری کند.

 

مجازات و قوانین صدور چک بلامحل:

طبق ماده ۷ قانون چک، صدور چک با مجازات همراه است و مجازات آن شامل موارد زیر است.

  • مبلغ چک کمتر از ۱۰ میلیون ریال: تا ۶ ماه حبس
  • مبلغ چک از ۱۰میلیون ریال تا ۵۰ میلیون ریال: ۶ ماه تا ۱ سال حبس
  • مبلغ چک بیشتر از ۵۰ میلیون ریال : ۱ تا ۲ سال حبس و ۲ سال ممنوعیت از داشتن دسته چک

در صورتی که چک های بلامحل متعدد باشند بر اساس مجموع مبالغ چک های برگشتی محکومیت صورت می گیرد.

تبصره: این مجازات شامل مواردی است که ثابت شود چک های بلا محل بابت معاملات نامشروع و یا بهره و ربویی صادر نشده باشند در غیر این صورت بر میزان مجازات افزوده خواهد شد.

قرائنی که از آنها میتوان فهمید چک نقد نمیشود:

لازم به ذکر است که این موارد تنها نشانه ها هستند و دقیق و کامل نیستند و بر همه اشخاص  و افراد نیز دلالت ندارند، اما می توان گفت در صورت برخورد با این نشانه ها ، ممکن است چک نقد نشود، بنابراین با احتیاط بیشتری چک را دریافت کرد.

  1. چکی که تاریخ آن در روز پنجشنبه یا روز قبل از تعطیلات قرارگرفته باشد.
  2. چکی که در آن تاریخ یا مبلغ یا امضای صادره کننده مخدوش باشد.
  3. چکی که صادر کننده بصورت آماده از کشو میز یا از گاو صندوق خود خارج می کند و به شما تحویل می دهد نیز باید با دقت بیشتری بررسی شود. بهتر است صادرکننده،چک را پیش روی شما تنظیم و امضا کند.
  4. چکی که طرف مقابل شما بعنوان چک همسر خود ، تحویل شما می دهد.
  5. چکی که مبلغ آن در بخش حروف و عدد باهم مغایرت داشته باشد.
  6. چکی که نقد شدن آن از سوی صادر کننده مشروط شده باشد.
  7. چک شرکت ها و سازمان ها و موسسات که با یک امضاء به شما تحویل می شود.
  8. چک شرکت ها و سازمان ها و موسسات که بدون مهر آن شرکت یا سازمان یا موسسه به شما تحویل می شود.
  9. چک اشخاصی که از بانک های فاقد نظام اعتبار سنجی و …… اعتبار مشتری دسته چک می گیرند.
  10. چک اشخاصی که آگهی و اعلامیه حراج بر درب مغازه و محل کسب خود زده اند.
  11. چک شرکت ها و موسسات و سازمان هایی که در حال اخراج کارمند و تعدیل نیرو هستند.
  12. چک اشخاصی که دارای پرونده های کلان و مشهور در مراجع قضایی هستند.
  13. چک اشخاصی که می دانید بیکار هستند و احتمال می دهید درآمد مطمئنی ندارند.
  14. چک اشخاصی که می دانید به نظام بانکی بدهی سنگین یا بدهی معوقه دارند.
  15. چک اشخاصی که می دانید ممنوع الخروج هستند.
  16. چک کسبه ای که فاقد پروانه کسب از اتحادیه صنفی مربوطه هستند.
  17. چکی که برای تضمین معامله یا ضمانت افراد صادر می شود

یکی از مسائل مهمی که در خصوص پرداخت چک وجود دارد آن است گاهی اوقات چک پرداخت نشده و در واقع ، چک به صورت بلامحل صادرشده است. این نوع از چک ها را که  در بانک برگشت می خورند را در اصطلاح چک برگشتی می گویند که اطلاع از نحوه وصول چک برگشتی موضوعی مبتلا به و مهم است وصول چک برگشتی از طریق زوش های کیفری حقوقی و ثبتی امکان پذیر است.

اگر میخواهید با نحوه وصول چک برگشتی  و مراحل اصلی شکایت از چک برگشتی آشنا شوید مقاله شکایت کیفری چک را مطالعه کنید.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

5 × 2 =

دکمه بازگشت به بالا